Trình diễn của Phụ Lục (Nguyễn Huy An, Hoàng Minh Đức, Vũ Đức Toàn)
2011
943 Studio, Côn Minh, Trung Quốc
Thực hiện trong chương trình Âm thanh của Bụi do 943 Studio tổ chức.
Một tháng là quãng thời gian ấn đinh cho chương trình lưu trú tại không gian nghệ thuật 943studio (943 Space, A Zone, Loft JinDing 1919, North Jinding Shan Road No.15, Kunming, Trung Quốc. Và vào mùa hè năm nay (2011), Việt Nam có liên tiếp hai lượt cư trú nghệ thuật. Đợt một diễn ra trong tháng 6 với 3 nghệ sĩ từ Hà Nội là Hoàng Minh Đức, Nguyễn Huy An và Vũ Đức Toàn. Đợt 2 với nữ nghệ sĩ Ngô Đinh Bảo Châu tới từ Thành Phố Hồ Chí Minh diễn ra trong tháng 7.
Studio 943 là tổ chức phi lợi nhuận, phi chính phủ được thành lập năm 2007 bởi một nhóm các nghệ sĩ và thiết kế gia thuộc tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Họ hướng tới việc thúc đẩy sự giao lưu và hợp tác giữa các nghệ sĩ làm việc đa dạng trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật cũng như địa lý, lãnh thổ khác nhau. Bên cạnh đó, studio 943 cũng chủ trương ủng hộ những hình thức nghệ thuật thử nghiệm mới, làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa mọi loại hình nghệ thuật và công chúng.
Việt Nam đã trở thành đối tác nghệ thuật khá thường xuyên với họ từ năm 2008, như: Ly Hoàng Ly, Lý Trần Quỳnh Giang, Nguyễn Phương Linh, Nguyễn Trinh Thi, Nguyễn Anh Tuấn (Tuấn Mami)…
Hàng tháng studio 943 đón liên tiếp các đợt nghệ sĩ từ mọi quốc gia đến lưu trú. Cùng đợt với ba nghệ sĩ đến từ Hà Nội còn có Jedsada Tangtrakulwong (Thái Lan).
Trong suốt một tháng sinh hoạt và làm việc, các nghệ sĩ sẽ nhận được sự hỗ trợ từ chương trình bao gồm những căn hộ chung cư để sống, không gian studio, một khoản tiền ăn uống, chi phí đi lại trong thành phố…
Chương trình chú trọng đến một sự trải nghiệm tự nhiên môi trường sống địa phương cũng như nghệ thuật ở đây. Nghệ sĩ cư trú sẽ tự lên kế hoạch thời gian sinh hoạt làm việc và trao đổi công việc sao cho có hiệu quả nhất. Mọi việc hầu như đều tự do, tự nguyện và tự chịu trách nghiệm.
Hết một tuần lưu trú đầu tiên, bạn sẽ phải họp với người tổ chức để thông báo với họ về ý hướng và dự định công việc nếu có để có thể nhận được sự hỗ trợ tốt nhất có thể. Lưu ý rằng sau khi kết thúc chương trình lưu trú thì việc có làm triển lãm hay sự kiện là không bắt buộc.
Trong thời gian lưu trú, hàng tuần bạn sẽ được thông báo về số sự kiện hay triển lãm liên quan đến văn hóa nghệ thuật. Ngoài ra bạn cũng có thể tự mò mẫm trong thành phố những khu gallery, xưởng vẽ, bảo tàng, trường đại học mỹ thuật Kurming hay những khu danh lam thắng cảnh…
Vào giữa đợt cư trú 6, các nghệ sĩ có chuyến tham quan một ngày đến trại sáng tác dành cho 30 sinh viên ưu tú tại khu vực ngoại ô, chương trình do hội mỹ thuật Côn Minh tổ chức. Họ cũng cấp cho mỗi tài năng này một studio cùng họa phẩm và các nhu yếu phẩm cần thiết cho sinh hoạt và làm việc dài hạn tại đây. Trong đó chỉ có vài ba studio của các sinh viên làm điêu khắc, còn lại đều là hội họa giá vẽ… Chúng tôi cũng được biết ít nhiều về tình hình mỹ thuật ở nơi đây. Dường như có một sức hút khủng khiếp của hội họa đương đại đối với các nghệ sĩ trẻ. Số nghệ sĩ chuyên làm sắp đặt cực kỳ hiếm có, và đối với nghệ thuật trình diễn thì tuyệt nhiên không có một ai. Hội họa đương đại là nguyện vọng được hiển hiện và là lựa chọn tuyệt đối. Họ nói những ai bắt đầu khẳng định được tên tuổi thì cuộc sống tiếp theo của họ là ở Bắc Kinh… cùng với nó là sự quay trở lại “quê hương” của một số họa sĩ danh tiếng tuổi ngoài năm mươi.
Trong bối cảnh như vậy, 943 studio lại là một địa điểm thú vị khi hàng tháng có các sự kiện ngoài hội họa giá vẽ.
Hoàng Minh Đức – Nguyễn Huy An – Vũ Đức Toàn trình diễn tại 943 studio:
Ba người xây dựng một trình diễn nhóm kéo dài trong suốt 80 phút. Cùng với những vật liệu rất tối thiểu vào nhỏ bé. Hoàng Minh Đức với đám rêu khô, Nguyên Huy An với một hòn đá cuội to hơn quả trứng, Vũ Đức Toàn với một đường thẳng được xếp bởi những quả nổ (1 loại quả cây dại khi gặp nước, ướt sẽ nổ tách tách và bắn văng những hạt nhỏ bên trong ).
Họ bắt đầu lặng lẽ di chuyển trong không gian với tốc độ hết sức chậm rãi ở một thầm rất thấp. Hoàng Minh Đức trườn bò để thổi và di chuyển đám rêu khô khắp sàn. Nguyễn Huy An nằm ngửa ngậm gang mồm với hòn cuội rồi lê miết để nhích đi trên sàn. Vũ Đức Toàn quỳ bò di chuyển ngang như một con cua trên cái ranh giới được thiết lập bằng quả nổ. Trên đường ngang này mỗi quả nổ sẽ được nhỏ một giọt nước khiến chúng nổ văng hạt… chính những hành vi đã vẽ nên trong không gian và thời gian đó những di chuyển rất tự nhiên nhưng cũng rất đáng ngờ. Thoạt đầu người xem thấy 3 người trình diễn như bị cô lập, bị giới hạn trong một tình huống rất khó khăn, nhưng sự lạnh lùng và dai dẳng đã như tạo ra một tâm lý đối trọng với tất cả xung quanh họ, chính khán giả lại như lâm vào tâm trạng bồn chồn, căng thẳng và cuối cùng là đang dần thưởng thức được sự vô vị… 80 phút trình diễn. Sau khi sự mệt nhoài của ba người có vẻ dừng lại khi không còn một cử động nào, một hồi lâu một “hiện trường” được nhận thấy rõ hơn. Cái đường biên giới tăm tắp khia không còn nữa, nó phù du vỡ vụn như cỏ rác, như bụi, như bất cứ thứ gì nhỏ bé và vô nghĩa nhất. Hòn sỏi đi cùng nghệ sĩ kia cũng tuột lăn lông lốc trên sàn khỏi cái mồm mỏi nhừ, một hòn sỏi trắng đẹp đẽ đã dính đầy nước dãi. Những “cơn gió hổn nhển” suốt 80 phút cũng đủ “giải tán” đám rêu (địa y).
Statement: infinite-unsafe-everlasting (vô định – bất an – dai dẳng), hoặc có người đã dịch là (vô hạn – bất trắc – không ngớt).
Bà Liu Lifen, giám đốc studio 943 nói với cộng sự của mình về cuộc trình diễn này: “Dù là cát bụi cũng có thể cất lên tiếng hát”.
—Vũ Đức Toàn
Last updated: 06/09/2025 — subject to continuous revision